6.2. ASPEKTU KOGNITYWNA ZMIENNA I RAMA CZASU

Dobra gramatyka jest zdolna działać całą dobę i dookoła globu. Wyobraźmy sobie kogoś z USA w Paryżu (uczynił tak ■→GEORGE GERSHWIN). Naszą Amerykanką może być młoda kobieta, owa Jill Smith, której w ■→ROZDZIALE 6 szukał Jim. Pracujemy też nadal nad słownictwem.

Jill is a reedy yet energetic figure, her rebellious and dark, almost black hair flying in the mid-September Paris wind. Jill is a very resolute person, one to walk big steps and to breathe deep.
Jill is entering a French restaurant, a place deliberately prudent in its fine interior. She is looking for her friend, Madame Règle. Ms. Règle often has her lunch there.

Monsieur Sauf is not the stereotype, for a man to make his living off gratification to taste buds. But the large apron knotted on his left hip in a kind of ― Jill, though learned, would never be sure ― stevedore or half hitch, you could think that he is some athlete, here about a plate of Moules Marinière himself. He is the restaurateur.

Nie jest to pierwszy raz, gdy Jill spotyka pana Sauf, nadal się jednak czuje się w jego obecności bardzo drobna. Pyta pana Sauf o panią Règle. Wedle swego rozeznania, Pan Sauf może powiedzieć,

7. I haven’t seen her today.
Zmienna kognitywna: TO;
Rama czasowa: otwarta.

He also could say,
7a. I didn’t see her today.
Zmienna kognitywna: ON;
Rama czasowa: zamknięta.

Madame Règle is not a systematic person at all. The only regularity about her would be a small book she always carries fastened to her bag with a scarf or, actually, a variety of scarves of many colors and patterns.
The book is not the same book every day, and the choice of the scarf sure depends on some totally unpredictable factor, just as the exact time for lunch, for which you might want to assume the broad time frame of about sixty minutes to commence or not to happen altogether.

Pani Règle przychodzi na lunch między 1:00 a 2:00 po południu, bądź nie pojawia się wcale. Sprawdźmy godzinę. Jest 1:30.

Pan Sauf może użyć wyrażenia 7. Ma ono otwartą ramę czasową. Pani Règle nadal się może zjawić w drzwiach:
I haven’t seen her today.

Pomyślmy teraz iż jest 2:30. Pan Sauf może użyć wyrażenia 7a. Ma ono zamknięta i PRZESZŁĄ czasowa ramę. Wie on, że Pani Règle dzisiaj nie przychodzi. Wiedza ta jest częścią kontekstu.
I didn’t see her today.

A gdyby Jill zapytała czy pani Règle tam była, powiedzmy, pół godziny przedtem? Pan Sauf może pójść za swą językową grawitacją:
7b. I didn’t see her.
(NA gruncie kognitywnym: nie było jej tu w owym czasie w PRZESZŁOŚCI o który pytasz.)


REKLAMA

Spring Flowing Colors

Jill is a grindstone to turn, about good food. There is no telling her that good food could be bad, and she esteems the French cuisine. She usually visits Monsieur Sauf’s restaurant when she is in Paris. If she meets Madame Règle, she sure will join her for a meal by a table looking to the Quai de Seine (!)

Jest kojarzona z Benjaminem Franklinem taka oto opowiastka. Pewien człowiek poprosił kowala by mu siekierę szczególnie wypolerował oraz naostrzył. Skończył sam obracając kamień.

Znajdziemy mnóstwo faktów i drobiazgów o Ameryce w ■→ARCHIVE.ORG, darmowym źrodle w internecie. ■→DETAILS/@TERESAPELKA mają cywikę USA, oraz PDF rękopisu pamiętnika Benjamina Franklina.
Public Domain Translation, ■→PUBLICDOMAINTRANSLATION.COM oferuje mój przekład owego pamiętnika na polski, ■→BENJAMIN FRANKLIN, AUTOBIOGRAFIA.

Zapraszam: jeśli spróbujemy codziennie pomyśleć o swym postępie w języku, możemy szybciej go dokonać i wykształcić silniejszą zdolność. Możemy trzymać po temu książeczkę, jak Benjamin Franklin, lub pozostać przy samym myśleniu. Po francusku słówko règle może oznaczać regułkę gramatyki, a sauf wskazywać wyjątek.

Zastosujmy nasze coraz to bardziej skrupulatne natury (■→METICULOUS) do ćwiczeń.
■→6.3. EXERCISES: THE ASPECT AND THE TIME FRAME

■→Ten tekst jest też dostępny po angielsku.


REKLAMA

Świat może i nigdy nie widział jej oryginalnego pisma, jeśli jej umiejętność została wzięta za nadnaturalną. Zapraszam do Wierszy Emilii Dickinson w przekładzie Teresy Pelka: zwrotka tematyczna, notki o inspiracji greką i łaciną, korelacie z Websterem 1828 oraz wątku arystotelesowskim, Rzecz perpetualna — ta nie zasadza się na czasie, ale na wieczności.
■→Wolny dostęp w Internet Archive
■→Okładka twarda, 268 stron, 21.91 USD
■→Format elektroniczny $2.99

PSYCHOLINGWISTYKA, LINGWISTYKA,
& TRANSLACJA


■→teresapelka-in-polish.com
■→teresapelka.com

Internet Archive, repozytorium darmowych ilustracji i tekstów

■→Zapraszam do korzystania z materiałów na moim koncie←■
Plakaty są także do nabycia w internetowych sklepach.